Inhoud van het laatste nummer, nr. 8-2020
Lezersfoto’s
In de toekomst willen we de inhoud van de website uitbreiden met
lezersbijdragen, zoals bijzondere foto’s, waarnemingen
en activiteiten.
Stuur Uw bijdragen met korte info naar de eindredacteur
Piet Schuttelaar. Email: gidspiet@ziggo.nl
In memoriam Wiel Simons IVN Voerendaal
Jan Spee, penningmeester
Wiel Simons, ons erelid is op zondag 18 oktober op 97-jarige leeftijd overleden.Hij was een IVN-er pur sang. Als geen ander wist hij het gedachtengoed van het IVN uit te dragen. In 1960 was hij een van de oprichters van IVN Ubachsberg, later is dat de afdeling Voerendaal geworden. Hij is van 1982 tot 2008 voorzitter geweest en werd daarna benoemd tot erelid. Wiel heeft zich altijd ingezet om mensen, vooral jongeren, de liefde voor fauna en flora bij te brengen. Dit laatste gebeurde voornamelijk door het organiseren van puzzeltochten, gericht op de natuur, o.a. voor het jeugdwerk van Voerendaal en Kunrade tijdens hun jaarlijkse jeugdkampen, het samenstellen van puzzeltochten voor de schoolgaande jeugd op Koninginnedag en het begeleiden van de jaarlijkse boomplantdag. Ook als natuurgids heeft hij met veel enthousiasme talloze excursies geleid. Wiel hield niet van vergaderen, hij was een doener. Geweldig vond hij het dat in 2006 aan de Karstraat, een lindeboom
werd geplant voorzien van een steen met als opschrift “2006 opgedragen aan Wiel Simons”.
Wiel Simons is er niet meer, maar zal in gedachte bij vele natuurliefhebbers voortleven als de man die altijd als hij erop uitging een klein loepje bij zich had.
Wildzang/tuinvogels
Wintergevladder
Piet Schuttelaar, Stein
De sneeuw, die als gewichtloze witte veertjes uit de hemel dwarrelt, brengt velen van ons in een
bijzondere gemoedstoestand. Voor sommigen is het balsem voor de ziel en zeker als de zon het
bevroren landschap verwarmt en de vorst zich stomend boven het gras verheft. Maar tegelijkertijd
breekt voor de vogels een moeilijke tijd aan. Als we ons zorgen maken of vogels een koude winter
met veel sneeuw zullen doorstaan, om vervolgens gezond en wel aan het voorjaar, de vogelfanfare
en de voortplanting te kunnen beginnen, nemen we voorzorgsmaatregelen.
Es de aert koas kalle
Verhalen uit de geschiedenis van Valkenburg
Hary van Aken, Klimmen
In 1968 werd in Valkenburg een boek uitgegeven met verzamelde historische verhalen van pastoor Ad
Welters. Ik heb daar een selectie uit gehaald voor de Natuurgids.
Es de aert koas kalle
Graandorsmachine in 1929
Hary van Aken, Klimmen
Onlangs, in editie 6, publiceerde ik een artikel over de Graanoogst in de 20e eeuw.
Dit brengt me ertoe deze foto met U te delen.
Recent ontving ik bijgaande unieke foto van een graandorsmachine uit 1929 rond de kasteelhoeve Rivieren in Klimmen.
(fotograaf Leufkens?)Deze machine werd aangedreven door een stoommachine die blijkens de vierkantjes( rechts
onder) waarschijnlijk gestookt werd met bruinkool briketten. En het grote wijnvat rechts bevatte het water om de stoom
te verwekken. Ondanks deze mechanisatie tel ik toch nog ca. 20 werklieden.
Natuurgebieden in onze omgeving (67)
Ville-Seen
Olaf Op den Kamp, Morsbach
De Ville is een 7-14 km brede en 50 km lange heuvelrug ten westen van Keulen die ligt tussen
het Rijndal en de Börde, het intensief gebruikte landbouwgebied langs de A61. De Ville-Seen zijn
relicten van de bruinkoolwinning in de omgeving van Brühl. Door de winning van bruinkool in
de 19e en 20e eeuw ontstonden in het uitgestrekte bosgebied van de Ville 39 grotere en kleinere
meertjes. Samen vormen ze een natuurgebied van 75 km2. Grote delen van het bos zijn aangeplant
na beëindiging van de bruinkoolwinning en groeien gaandeweg uit tot fraaie bossen. Gelukkig zijn
er ook nog stukken van het oude Villewald bewaard gebleven, met name ten zuiden van de A553.
Paddenstoelen
Paddenstoelen en Korstmossen op de Brunssummerheide in het najaar 2020
Max Bruinooge, Heerlen
De natuur heeft niet alleen te maken met de gevolgen van de droge voorseizoenen van dit jaar, maar
ook met de droogte van de voorbije jaren. Evenals de flora, zijn paddenstoelen afhankelijk van vochtige
gebieden. Ik heb bij dit artikel tevens enkele interessante en mooie korstmossen ingebracht, want ook
deze “ schimmels “ vallen in het najaar op. Korstmossen zijn samenlevingsvormen van algen met een
schimmel. Zo’n samenlevingsvorm heet een symbiose.
Natuur,cultuur en historie-koffiecafé
Op de koffie
Jan van Dingenen, Liempde
Mijn dag begint met een of meer koppen koffie, net als bij veel Nederlanders: onze startdosis
cafeïne. En waarschijnlijk gebeurt dit bij heel veel mensen op deze aarde, ofschoon er natuurlijk hele
grote groepen zijn die hun dag anders beginnen. In mijn omgeving is koffie (nog) favoriet, maar de
jongere generatie kijkt ook naar alternatieven. Dat hoort bij een jongere generatie.
Koffie drinken in Nederland en omgeving is nog niet zo heel oud. Veel jonger dan bier drinken en
wijn drinken, maar misschien vergelijkbaar met thee drinken. Maar eerst de koffieplant: Coffea
arabica.
Voetspoor 318
Eifelwandeling door het Vichtbach- en Solchbachtal
Harry Boelen, Maastricht
Deze ca. 15 kilometer lange wandeling, welke met ca. 2 kilometer kan worden ingekort, voert ons vanaf
restaurant Birkenhof in Venwegen door het uitgestrekte bosgebied van het Zweifallerwald. Via een
mooie bosweg dalen we af naar het dal van de Vichtbach die we over smalle paadjes tot in het dorp
Zweifall blijven volgen. Vervolgens klimmen we weer uit het dal omhoog om dan door het
Zweifallerwald af te dalen naar het dal van de Solchbach die we stroomopwaarts volgen. Via de
kaarsrechte Mulartshütter Schneise en het dorpje Mulartshütte keren we met een laatste pittig
klimmetje terug op ons startpunt. We passeren onderweg drie schuilhutten waar prima een pauze
ingelast kan worden. Na een natte periode kan het plaatselijk behoorlijk modderig zijn, stevige
schoenen zijn dan zeker aan te bevelen.
Korte Tour 198
Vanuit Mechelen naar het Elzetterbos
Harry Boelen, Maastricht
Deze zeer afwisselende wandeling met mooie uitzichten brengt u vanuit Mechelen naar het Elzetterbos.
We wandelen door de buurtschappen Helle, Rott en Elzet die bekend zijn vanwege hun prachtige
vakwerkhuizen en boerderijen. Ook kunnen we genieten van de uitgestrekte wijnvelden van Wijngoed St.
Martinus. We starten de ca. 9 kilometer lange wandeling vanaf de parkeerplaats aan het Dokter Janssenplein
in Mechelen. Na een natte periode kan het plaatselijk flink modderig zijn.
Let op: In de beschrijving van de wandeling zijn op het kaartje punt 4 en punt 5 verwisseld
Boekbesprekingen (1)
Natuurlijk Maastricht Compacte stad in een weids landschap
Bij de Stichting Natuurpublicaties Limburg is een nieuw boek verschenen met als titel ‘Natuurlijk Maastricht, Compacte stad in een weids landschap’. Dit boek is geschreven door ruim 25 auteurs en ontstaan als samenwerking van diverse Maastrichtse natuurorganisaties, zoals het Natuurhistorisch Genootschap in Limburg, IVN Maastricht, Flora van Nederland, Universiteit Maastricht en CNME Maastricht en regio. Het boek begint met algemene inleidingen over de geologie, historisch natuuronderzoek, landschapshistorie en stadsnatuur. In de overige 21 hoofdstukken worden de natuurgebieden in de gemeente Maastricht beschreven, zoals het terrassenlandschap, natuurlijke waterlopen zoals Maas (met daarbij Pietersplas, Kleine Weerd, Rivierpark Maasvallei en Bosschereiland), Jeker, Kanjel en Geul en kunstmatige waterlopen in Boschpoort. De Sint-Pietersberg, de Cannerberg, de ENCI-groeve en de onderaardse kalksteengroeven komen tevens aan bod.
“Natuurlijk Maastricht, Compacte stad in een weids landschap”. Gerard Majoor, Olaf Op den Kamp, Tineke de Jong, Maurice Martens en Roy Erkens. 590 pagina’s, 1400 kleurenfoto’s, 17 wandelkaarten, formaat: 16,5 x 24,5 cm, gebonden in een harde cover. ISBN 978-90-74508-34-6. Prijs € 19,50. Te koop in de boekhandel of bij het Natuurhistorisch Genootschap.
Bestellingen via publicaties@nhgl.nl of tel. 0475-386470. Maak € 19,50 (plus € 8,25 porto) over op rekening
NL31INGB0000429851 (BIC: INGBNL2A) ten name van Publicatiebureau Natuurhistorisch Genootschap te Roermond.
Vermeld bij uw bestelling de Natuurlijk Maastricht en uw adres, postcode en woonplaats
Boekbespreking (2)
Geheimen van de Piepert
Het 120 pagina’s tellende boek: “ Geheimen Van De Piepert “ van Annemiek Mommers: allround fotografe en fotojournaliste, is meer dan alleen een boek vol wetenswaardigheden en prachtig fotowerk.
Het is een ‘must have ‘ voor liefhebbers van het Zuid-Limburgs’ landschap.
Annemiek neemt de lezer mee naar een heel bijzonder natuurgebied met steile
hellingen, een klein beekje in het dal en een bos, met een zoektocht naar allerlei vreemde, bijzondere onderwerpen en
naar zichzelf als kind in het gebied waar ze opgroeide. Een verkenning in het water, onder de grond, tussen struiken en
planten. Een ontmoeting met de 96 jarige Therese, een parkiet, vier meisjes…en veel meer!
De productie van het boek dat € 29,95 kost, lag in handen van Vormgever: Andrea Bertus , ( buro Bertus) Maastricht.
Drukkerij: Luc Winants Maastricht. Isbn/ ean: 978-94-92741-37-0
Info: instagram: https://www.instagram.com/annemiek_mommers/
facebook: ttps://www.facebook.com/annemiekmommersfotografie/
Website: www.annemiekmommers.nl
.
De wereld, basiselementen en samenhang
Aarde,water,lucht en vuur (2 Water)
Els Derks-vander Wiel, Ulestraten
Alle levende wezens – dieren, planten en mensen – kunnen niet zonder water. In de baarmoeder bevindt een
embryo zich al in water. Wij mensen bestaan grotendeels uit water. Eigenlijk is ieder mens een grote waterzak.
We kunnen het verdragen om langere tijd zonder eten te overleven maar zonder water slechts enkele dagen.
Correctie: Bij dit artikel is in het tijdschrift helaas een verkeerde foto geplaats. De getoonde foto geeft de waterzuivering van Stein (RWZI) weer, van het Waterschap Limburg. In het artikel gaat het om de IAZI, de Integrale Afwalwater Zuiverings Installatie in Stein. (zie de foto hiernaast)
Natuur, cultuur en historie in Midden Limburg
Nationaal Park De Meinweg
Jos Littmann, Landgraaf
In De Natuurgids nummer 7 van november/december 2020 staat Voetspoor 317 die voorgelopen en beschreven is door Harry Boelen; prachtig! Toen ik deze wandeling las was ik weer even terug in Midden-Limburg en op de Meinweg.
Meinweg heeft een zeer interessante geschiedenis en is geologisch,
landschappelijk en biologisch van bijzondere waarde.
De naam zegt het al, Meinweg verwijst naar gemeenschappelijkheid.
Het Natuurreservaat Meinweg is eigendom van de Staat,groot 800 ha, en in onderhoud bij Staatsbosbeheer. Het gebied is sterk geaccidenteerd en terras vormend vanaf het
hoog terras naar de lagergelegen Roer. Een unieke natuur met heidevelden, waterlopen, bronnen, vennen, flora en fauna.
58 jaar natuurbeleving en heemkundige historie
Van Guernica naar Selfkant
Hans Hermans, Heerlen
Er is een tijd van komen en een tijd van gaan… Zowel familiair alsook daarbuiten zijn en waren
er hoogte- en dieptepunten, toch kijk ik met voldoening terug naar 58 jaar natuurbeleving, daar
waar ook historie en heemkunde een plekje vonden. Op 1 augustus 1937 werd ik geboren en
veronderstelde dat de wereld in orde zou zijn…
Op stap in de regio (17)
Historische Driehoek: Rolduc, Baalsbruggermolen en Burg Rode
Herman Langen, Eygelshoven
Door de eeuwen heen hebben Rolduc, de Baalsbruggermolen en Burg Rode een historische eenheid gevormd. Ze liggen op korte loopafstand van elkaar. Als je op de Burg (burcht) staat, dan kun je Rolduc zien. Vooral Rolduc heeft een bijzonder betekenis voor mijn echtgenote en mij. Onze zoon Friso heeft er gestudeerd op het gymnasium. Zo jammer dat deze onderwijsgelegenheid voor Kerkrade verloren is gegaan. Voor de beschrijving van het gebied laat ik mij graag leiden door informatie te vinden in het boek
Natuurlijk Kerkrade, geschreven door Olaf Op den Kamp, en informatie terug te vinden in het internet..
