Inhoud van het laatste nummer, nr.3-2023
Poëzie
In mijn tijd
-Veldleeuwerik blijft weg, in kubieke kilometer lucht is er niks boven mijn heuvelland.
-Zag de voetjes van de wesp aan de rand van het braamblad.
-Geniepig stilletjes word ik door de tijd te grazen genomen.
-Ik hoor ritselen, ruik de ruimte, de verte.
-Dassen woelen door het gazon om de vette larven, merels doen de nazorg.
-Eekhoorn flitst door blikveld: razend energieprojectiel.
-Dacht vanmorgen dat ik al erg lang leefde.
-Doffe klap op verraderlijke terrasruit: Een helaastortel dus.
Tekst en foto: Ger Eikholt, Mook
Abrikoosvruchten (foto Piet Schuttelaar)
Wilde flora-een belicht Dingetje
De perzik komt uit China
Jan van Dingenen, Liempde.
De naam perzik is afgeleid van ‘Perzië’, het land in het Midden-Oosten dat tegenwoordig
meestal Iran wordt genoemd. In dat land werden ooit veel perziken gekweekt en Europa heeft,
waarschijnlijk via het Midden-Oosten, kennis gemaakt met dit fruit. De officiële naam is Prunus
persica, maar de perzik stamt toch echt uit China. Al eeuwenlang doet in China een verhaal de
ronde van Tao Yuanming: “Perzik bloesem lente” dat in 421 na Chr. moet zijn geschreven en dat
tegenwoordig ook in het Engels en Nederlands verkrijgbaar is. Perzikbomen komen daar uiteraard
in voor, maar het verhaal gaat over slechte tijden en hoe men door een positieve instelling kan
overleven.
Cultuur,heem en historie
Toerisme in en rond Valkenburg tijdens laatste twee eeuwen
Hary van Aken, Klimmen
De heropening van het Valkenburgse VVV kantoor, na de catastrophale Geuloverstroming van juli
2021, was voor mij aanleiding om het toerisme in en rond Valkenburg nader te bekijken. Reeds
in de 19 de eeuw bezochten reizigers, toeristen en schrijvers het Mergelstadje aan de Geul. En
recent trok Valkenburg extra toeristen vanwege de Geuloverstroming, de voorbije Coronaperikelen
en de kerstmarkten in de grotten. Sinds de vijftiger jaren volg ik de ontwikkelingen in de regio,
waaronder Valkenburg. Tijdens die laatste periode heeft de auto in de twee hoofdstraten plaats
gemaakt voor eetcafés. Veel mensen houden niet van massatoerisme maar ook zij genieten van de
wandelmogelijkheden rond Valkenburg.
Cultuur en religie in de regio
De Heiligdomsvaart in Aken (2) Pelgrims als inkomstenbron
Olaf Op den Kamp, Morsbach (D)
Van 9 tot en met 19 juni 2023 vindt in Aken de Heiligtumsfahrt plaats. Tijdens de Heiligdomsvaart trokken
uit heel Midden-Europa duizenden pelgrims naar Aken en vertienvoudigde het inwoneraantal van de
stad voor korte tijd. Daardoor vormden de bedevaarten een belangrijke inkomstenbron voor de stad. Het
onderbrengen van de duizenden pelgrims en de verkoop van pelgrimssouvenirs brachten geld in het laatje.
De auteur bij een souvenirkraampje tijdens de Heiligtumsfahrt van 2014
De duistere wereld van de nachtvlinders (13)
Vedermotten
Bert Verton, Scheulder
Het zijn een beetje a-typische vlinders: de vedermotten. Toen ik er voor de eerste keer eentje zag, dacht ik
zelfs niet eens direct aan een vlinder. Ze behoren echter wel degelijk tot de (micro)vlinders. Kenmerkend
zijn de T-vormige verschijning en de relatief lange poten. Nu het voorjaar flink op gang is gekomen, komen
ook de vedermotten steeds meer tevoorschijn. In onze tuin is dat vrijwel altijd de windevedermot, maar een enkele keer zien we ook wel eens een andere soort.
Sneeuwwitte vedermot
Wichet de la Rose (circa 1520)
Voetspoor 337
Wandeling in het Land van Herve, door de vallei van de Berwinne en over het Plateau Florichamps.
Hugo Bloksma, Maastricht
Deze ca. 11 kilometer lange wandeling, ook in te korten tot ca. 8 kilometer, voert ons vanuit Dalhem, de
hoofdplaats van het oude gelijknamige graafschap, door de brede vallei van de bronwaterbeek Berwinne,
naar het weidse landschap van het Plateau Florichamps met mooie uitzichten op het Herve land.
Korte Tour 217
Wandeling tussen Voerendaal en Weustenrade
Harry Boelen, Maastricht
Deze ca. 8 kilometer lange vlakke wandeling voert u over verassende paden tussen de dorpen
Voerendaal en Weustenrade. We wandelen in de buurt van de Via Belgica en maken kennis met
kasteel Rivieren en kasteel Puth. Na een natte periode kan het plaatselijk modderig zijn. We starten de
wandeling vanaf het Kerkplein in Voerendaal.
Kasteel Rivieren
Zoog- en knaagdieren
Bever-Castor Fiber
Herman Langen, Eygelshoven
Onlangs woonde ik een interessante lezing bij over de bever, gegeven door “Bevervrouw” Willy de
Koning en Olaf Op den Kamp. Olaf informeerde het publiek over het gedrag van de bever in de Eifel.
Daar waar de bever voorkomt, is de bio-diversiteit toegenomen. Videobeelden, gemaakt door Willy de
Koning zijn terug te vinden op internet. Reden genoeg om U in deze editie hierover bij te praten.
Helmkruidvlinderrupsen
Biodiversiteit 2
Knopig helmkruid
Jo Daemen, Oirsbeek
Wij krijgen bij het IVN van Beekdaelen-Schinnen wel eens een vraag over aanplantmogelijkheden bij
een monumentaal gebouw in een natuurlijke omgeving. Een enkele keer heeft de eigenaar al een
plan in gedachte: vlinderstruiken, lavendel en goudsbloemen. Daar komen toch veel insecten op af.
Op zich wel een goed idee, maar voor de biodiversiteit is meer nodig. Want veel van onze insecten zijn
afhankelijk van een of enkele plantensoorten
Persbericht Europese Commissie
Natuurherstel
Ingelise de Boer woordvoerder Europese Commissie in Nederland
De nieuwe plannen van de Europese Commissie voor natuurherstel zijn niet bedoeld om Nederland economisch op slot te zetten. Het hoognodige herstellen van verslechterde natuur gaat juist hand in hand met economische activiteiten zoals bosbouw, landbouw en stedelijke ontwikkeling en levert op de lange termijn zelfs geld op. Tegen elke euro die in natuurherstel wordt geïnvesteerd staat 8 tot 38 euro winst door betere gezondheid van mens en dier en hogere kwaliteit van recreatiegebieden zoals parken en bossen.
Ornithologie
Vogelzang (3)
Paul Spreuwenberg, Schaesberg
Is de zang aangeleerd of aangeboren? Rond 1950 gingen gedragsdeskundigen onder wie Lorenz en Tinbergen er vanuit, dat dieren zich instinctief gedragen en dat de zang van vogels dus in hun genen was vastgelegd. Met andere woorden, een vogel hoeft het zingen niet te leren, hij heeft de zang met de geboorte meegekregen.
In 1953 werd deze opvatting echter aangevochten door de Amerikaan Lehrman.
Het probleem was toen: hoe te bewijzen welke van beide opvattingen de juiste was?
De spectograaf, die een jaar later voor het eerst werd toegepast bij het onderzoek
van de vogelzang, hielp de onderzoekers deze vraag te beantwoorden.
Persbericht
Nederlands medicijngebruik heeft een vernietigende impact op het milieu
Judith de Bree, adviseur duurzaam ondernemen, Stichting Stimular.
Aanleiding voor dit persbericht: De risico’s voor waterleven door concentraties medicijnen in
oppervlaktewater. Ieder jaar belanden 190 ton medicijnresten en 30 ton contrastmiddelen in het
oppervlaktewater. Dit maakt het waterleven ziek en verontreinigt ons water. Het is goed dat daar
onderzoek naar gedaan wordt, maar het probleem is nog veel groter.
Paddenstoelen
Inventarisatie paddenstoelen in het Recreatiepark Steinerbos. (2)
John Leclaire IVN Stein en Jo Bollen, lid Nederlandse Mycologische Vereniging.
In diverse elkaar opvolgende artikelen gaan we nader in op de in de kop genoemde inventarisatie en de
uitkomsten daarvan. We tippen ook even de symbiose tussen schimmels en bomen aan.
Vrije Vogels
De Staartmees
Piet Schuttelaar, Stein
De Nederlandse naam kan verwarring stichten, want de Staartmees (Aegithalos caudatus) behoort officieel niet tot de 13-koppige mezenfamilie van Europa.
Het is een aparte familie.
