Inhoud van het laatste nummer, nr.1-2023
Poëzie
Woudzoom in maart
Waaiend dor twijgje
veegt haastig
wijzerplaat
in zand:
vul
in
vul in
dat uur.
Mezen zingen
de seconden en
wind schrijft onversneden
lijnen van vergaan.
De verre hofhond blaft
geduldig puntjes op de
tekst en foto: Ger Eikholt, Mook
De oranje rode korstzwam op een stam die nog min of meer overeind staat.
Wilde flora-een belicht Dingetje
Schimmels: De oranjerode schorszwam
Jan van Dingenen, Liempde.
Niet ver van mijn woonplaats in Brabant ligt het natuurgebied ‘De Kampina’ Het is een fors natuurgebied voor Nederlandse begrippen, met veel naaldbos en heide, enkele kleine beekjes en twee grotere, nl. de Dommel en de Beerze, een aantal flinke vennen en enkele drassige stukken.
En er is vrije wandeling op de meeste paden en dreven. Op zonnige dagen in het weekend lijkt het gebied overvol als je aan komt, maar gelukkig geldt dat meestal alleen voor de parkeerplaatsen.
Af en toe worden er koeien of paarden uitgezet die de wandelaar maar beter kan ontlopen, ofschoon ze eigenlijk nooit agressief worden, maar soms wel opdringerig. Populair voor de ‘mooi-weer’ wandelaars is het gebied zeker, maar ook bij mensen die op zoek zijn naar ‘iets bijzonders in de natuur’ is er veel belangstelling voor de Kampina. Ik reken mezelf tot die laatste groep, ofschoon ik meestal niets bijzonders vind en dan toch tevreden thuis kom.
Es de aert koas kalle
2000 jaar Heerlen
Hary van Aken, Klimmen
De voormalige hoofdonderwijzer, Egidius Weerts uit Heerlen, schreef afgelopen jaar een boek over
de geschiedenis van Heerlen en in het bijzonder over het Middeleeuwse Landsfort Herle. Ook las
ik het boek: “Limburg door vreemde ogen”, waarin onder andere enkele reisverslagen stonden
over Heerlen aan het eind van de 19 de eeuw. En tijdens de 20e eeuw degradeerde Heerlen van
rijkste tot armste stad van Nederland met een enorme drugsproblematiek, maar dat is mijn eigen
conclusie. De twee boeken waren voor mij aanleiding, om de 2000 jarige geschiedenis van de stad
Heerlen, met hoogte- en dieptepunten, nog eens onder de loep te nemen.
Cultuur en religie in de regio
De Heiligdomsvaart in Aken – het begin (1)
Olaf Op den Kamp, Morsbach (D)
Van 9 tot en met 19 juni 2023 vindt in Aken de Heiligtumsfahrt plaats. Deze bedevaart wordt al zeven
eeuwen lang om de zeven jaar georganiseerd en heeft zijn stempel gedrukt op Aken en omgeving. Zo is
de Akense Dom zodanig gebouwd, dat er duizenden pelgrims terecht kunnen, hadden de pottenbakkers
in Raeren en Langerwehe goede verdiensten aan de verkoop van pelgrimsflessen en -hoorns, waren er
speciale pelgrimsroutes naar Aken en lagen daarlangs allerlei herbergen die de pelgrims onderdak boden.
In enkele artikelen wordt ingegaan op de achtergronden van de Akense Heiligtumsfahrt.
Nachtvlinders of motten
De Plakker
Piet Schuttelaar, Stein
De Plakker-Lymantria dispar is een dagactieve nachtvlinder die in ons land algemeen voorkomt.
Verschillende stadia van de Plakker
De Brüggener Mühle met Burcht
Voetspoor 336
Wandeling vanuit het Duitse Brüggen door het
Schwalmtal
Harry Boelen, Maastricht
Begin en eindpunt van deze ca.14 kilometer lange wandeling, welke met ca. 5 kilometer is in te korten,
is gelegen in het historische centrum van het Duitse Brüggen. Brüggen is gelegen ca.9 kilometer ten
oosten Swalmen. De wandeling voert ons langs vele historische gebouwen in het centrum van Brüggen.
We volgen de rivier de Schwalm enkele kilometers stroomafwaarts richting Elmpt om in Overhetfeld de
bedevaartskapel van Maria op de Heide te bewonderen. We vervolgen onze weg door het Kirchenwald
en met een grote bocht bereiken we weer de Schwalm en de Borner See met de Borner Mühle. Terug
naar Brüggen lopen we over een deel van de oude spoorbaan. De wandeling voert overwegend over
goed begaanbare wegen en paden.
Korte Tour 216
Wandeling naar het Naturschutzgebiet Tüdderner Fenn
Harry Boelen, Maastricht
Deze circa 9 kilometer lange wandeling voert u vanuit Broeksittard via het Duitse plaatsje Tüddern naar
het Naturschutzgebiet Tüdderner Fenn dat doorkruist wordt door de Roode Beek. De wandeling kent
weinig hoogteverschil. Begin en eindpunt is de parkeerplaats gelegen aan de straat met de naam In de
Camp ter hoogte van huisnummer 16, 6137 TG te Broeksittard.
Monumentje met de haan
Extra:Wandelroute Eygelshoven-Rimburg)
Met de natuur en de natuurbegraafplaats Eygelshof als hotspot
Herman Langen, Eygelshoven
In het prachtige Zuid-Limburg, aan de rand van het dorp Eygelshoven, ligt in en rond de
natuurbegraafplaats Eygelshof een interessant jong natuurgebied, bestaand uit bloemrijk grasland,
meertjes en weidse uitzichten. In het gebied, ooit bekend als de Hermansgroeve, waar bruinkool werd
gewonnen, heeft de natuur een nieuwe kans gekregen. Deze extra wandeling (ca 13 km) is niet compleet
zonder een bezoek aan de Natuurbegraafplaats.
Op avontuur in de natuur (2)
Zoekplaatje watersnip
Bert Verton, Scheulder
Ten westen van Luik, op zo’n half uur rijden vanaf de grensovergang bij Eijsden, ligt nabij het dorp Hollogne-sur-Geer een vrij klein maar uiterst interessant natuurgebiedje: Haut-Geer. Niet ver daar vandaan, ontspringt de Geer (de Waalse benaming voor de Jeker). Circa 65 kilometer verder bij Maastricht mondt dit riviertje uit in de Maas.
IVN-tuinen
Heemtuin IVN MunsterGelleenSittard bestaat 50 jaar
Ilona Schmeets, Sittard.
In 2022 was het vijftig jaar geleden dat IVN Munstergeleen (in 1972) werd opgericht. In 1975 werden de werkzaamheden afgerond om een voormalige weide bij Munstergeleen om te toveren in een prachtige heemtuin, die nog steeds in stand gehouden wordt.
In deze heemtuin onderhoudt een groep actieve vrijwilligers een flink aantal typisch Limburgse biotopen met de bijbehorende flora en fauna.
Ornithologie
Vogelzang (2)
Paul Spreuwenberg, Schaesberg
Nog niet zo heel lang geleden kon de vogelzang alleen worden bestudeerd door er naar te luisteren. Het probleem daarbij was dat ons gehoor daar om allerlei redenen niet geschikt voor is. Niet alleen hoort niet iedereen even goed, maar ook neemt de kwaliteit van het gehoor af met het ouder worden.
Bovendien horen wij anders dan de vogels. Vogels kunnen een pauze van 2-3 milliseconde tussen twee klanken waarnemen. Mensen merken een dergelijke pauze pas op als die 20-30 milliseconde bedraagt. Het gevolg daarvan is dat een
vogel een lied anders hoort dan wij
Persbericht Waarneming.nl
Natuurwaarnemingen in Nederland
Jolien Morren-van der Aa, Projectleider communicatie van waarneming.nl
Waarneming.nl is het grootste natuurplatform van Nederland en onderdeel van Stichting
Observation International. In België bestaat: Waarnemning.be. Vrijwilligers verrichten wereldwijd een massa aan natuurwaarnemingen. Wanneer deze informatie verzameld en gedeeld kan worden, vormen deze data een krachtig instrument voor natuurbehoud, onderzoek, beleid, educatie en beleving.
Krasser (foto Piet Schuttelaar)
Paddenstoelen
Inventarisatie paddenstoelen in het Recreatiepark Steinerbos. (1)
John Leclaire IVN Stein en Jo Bollen, lid Nederlandse Mycologische Vereniging.
De opbouw van de ondergrond van de gemeente Stein is in hoge mate bepaald door de Maas. Het Steinerbos is gelegen in het zuidwesten van deze gemeente in kilometerhok 6051-43 met bijbehorende Amersfoortcoördinaten 182-331. Het is een gebied ter grootte van 30 hectare, met enkele houten woningen rond de visvijver en een bos met een recreatiepark, dat voorzien is van een speeltuin en een roeivijver. Dit recreatiepark is aangelegd in de jaren 1935 – 1940 in opdracht van de voormalige Staatsmijnen door architect J. Qaunjel en ontworpen ter vertier van de mijnwerkers en hun gezin.
Later werd het openluchttheater gebouwd, waar tegenwoordig de Heemtuin is gevestigd. Aangrenzend bevindt zich het gebouw van het Natuur Educatie Centrum (NEC) waar IVN Stein, de Egelopvang en een imker zijn gehuisvest en tevens sinds 2017 de Paddenstoelen Studiegroep Limburg. Deze locaties zijn gedurende de inventarisaties toegankelijk.
In diverse elkaar opvolgende artikelen gaan we nader in op de inventarisatie en de uitkomsten.
Poëzie
“Economics and dignity”, een vorm van Pasen
Gaia zelf wijst de weg: óp naar een eco-nomie.
Daarbij ook: het eind aan miljoen- en miljardisme.
En aan voedselbankieren.
Inderdaad:”Taxes, taxes, taxes”, zei een van de eco-postelen. In het hol van de leeuw.
Laten we groeien naar een basaal inkomen, voor eenieder, waar dan ook.
Odin zelf, in het voetspoor van Michael,
zal ons bevruchten met ideeën en invallen; enthousiasme.
Op naar een warme, sociale eco-nomie.
Daarbinnen zullen we gedijen naar een grootse saamhorigheid; een samen-leving.
Streefrichting: de horizon. Maar ook: groots, in het kleine.
“And indeed: Small is beautiful”, zei al een Engelse schrijver, zo’n vijftig jaar terug.
Mensenmaat en wereldwijd, horen bij elkaar.
Gaia, hoest, kreunt, piept en kraakt; is zwaar astmatisch
Ze moet wel slaan met armen en benen, om aandacht.
Aan de Ierse westkust zingt de bard op de melodie van de Graal:
“Luister naar Haar,
luister naar Haar.
Zij is de brug van Atlantis naar het Nieuwe Jeruzalem”.
Zie naar het gelaat van de Graal;
dat ruikt naar lavendel en ziet eruit als een opkomende zon.
Tekst Wiel Hupperets, Maastricht
