Inhoud van het laatste nummer, nr.5-2022
Poëzie
De Niers bij MilsbeekDe Milsbeek
Ergens ver, heel ver
vermoed ik een
onmetelijk groot en
eindeloos geluk.
Achter brem en eikenbos,
achter golvende weilanden
zomertortelogen, beken
grenzen, wegen.
Achter wind en regen.
Dikwijls zijn we daar.
Tekst en foto: Ger Eikholt
Wilde flora-een belicht Dingetje
Het kleinste kroos
Jan van Dingenen, Liempde.
Verschillende planten die in ons land in sloten en dergelijke groeien, noemen we kroos of eendenkroos. In Limburg en Brabant zijn dit niet de planten die je dagelijks ziet, maar sommige soorten zijn ook hier niet echt zeldzaam. In de laagveengebieden bijvoorbeeld in Zuid- en Noord-Holland zijn ze heel gewoon, maar daar liggen ook veel meer sloten en vaarten én er staat bijna altijd water in.
Es de aert koas kalle
Variatie in meibomen
Hary van Aken, Klimmen
Verleden keer stond de geschiedenis van de meiboom centraal. Inmiddels heb ik een rondgang gemaakt door Limburg en de Eifel, waarbij ik overeenkomsten en verschillen constateerde in de meibomen. In Limburg betreft het dennen of sparren, terwijl je in de Eifel naast de den ook veel versierde berkentakken tegenkomt. Tijdens 2 jaar Corona tijd mochten in Europa de 1 meifeesten met bijbehorende oprichting van nieuwe meibomen niet plaats vinden. Des te groter was recent de vreugde omdat de festiviteiten weer doorgang mochten vinden.
Es de aert koas kalle
1 jaar na de watersnood in het Duitse Ahrdal
Hary van Aken, Klimmen
Half juli 2021 leidde extreme regenval tot een watersnood in o.a. Limburg, Wallonië en het Duitse Ahrdal. In het Ahrdal verdronk het grootste deel van de 180 doden die in Duitsland te betreuren waren. Onlangs bezochten we het Duitse Ahrdal en constateerden met droefheid dat het toeristische stadje Altenahr, een jaar na de grote watersnoodramp, nog steeds op een spookstad lijkt. Veel huizen en horecagebouwen werden half juli 2021 verzwolgen door extreme regenbuien en op dit moment is er nog sprake van een grote leegstand in het Ahrdal. Maar ook na de verwoestingen in de Tweede Wereldoorlog bouwden de Duitsers weer alles op. Deze zomer zullen veel toeristen echter, spijtig genoeg, wegblijven.
Natuurgebieden in onze omgeving (80)
Brander Wald
Olaf Op den Kamp, Morsbach
Tussen Aken-Brand en Stolberg-Münsterbusch ligt het militair oefenterrein Brander Wald. Het gebied staat onder natuurbescherming en is met zijn 194 hectare het grootste natuurreservaat binnen de Kreis Aken. Het bestaat uit een afwisseling van open gebieden en bossen aan de rand van het dal van de Inde.
De Californische rivierkreeft is een probleemsoort in de Inde.
Vogeltrek 5
Deel 5 (slot)
Paul Spreuwenberg, Schaesberg
10. Hoe vindt een vogel zijn weg?10.2.2 Het magneetkompas
De aarde is een magneet met een noord- en zuidpool die tegengesteld zijn aan de geografische polen en die door krachtlijnen met elkaar zijn verbonden. Al in de negentiende eeuw werd door enkele onderzoekers vermoed, dat de vogels het magneetveld van de aarde zouden kunnen gebruiken, om zich tijdens de trek te oriënteren. Maar omdat het magnetisch veld van de aarde erg zwak is, heeft men er echter altijd aan getwijfeld, of vogels dit zouden kunnen waarnemen.
Deze twijfels werden nog versterkt door het feit dat de mens al helemaal niets van dit magnetisch veld ziet, voelt of op een andere manier waarneemt. Ook de proeven van Gwinner met de Kramerkooi deden vermoeden dat het aardmagnetisme geen rol speelde bij de oriëntatie.
Proef Keeton (1974) met postduiven
Magnetisch veld van de aarde
Wandelweg door het heidegebied
Voetspoor 331
Afwisselende wandeling door het Leudal
Harry Boelen, Maastricht
Deze afwisselende vlakke wandeling voert u langs de meest bekende beken van het Leudal. We wandelen
langs de Zelsterbeek, de Tungelroyse Beek (Leubeek) de Neerbeek en de Roggelse Beek. Ook maken we
kennis met prachtige bossen en heidevelden en passeren o.a. de St. Elisabeth’s hof met watermolen, de St.
Servaaskapel en de St. Ursulamolen. De wandeling is ca. 15 kilometer lang en het kan na een natte periode
plaatselijk modderig zijn. In de tekst wordt op diverse punten verwezen naar knooppunten routepaaltjes.
De vermeldingen zijn alleen bedoeld als extra herkenningspunten. Ook loopt er door het Leudal een route
met op de bordjes ‘Water. Wandel. Wereld.’ In de beschrijving aangegeven met (www).
Korte Tour 211
Een parkwandeling in Aken
Hugo Bloksma, Maastricht
Deze afwisselende wandeling van ca. 6 kilometer leidt ons door de historische stadsdelen Burtscheid en
Frankenberger Viertel, door bloemrijke parken, langs historische gebouwen en naar de oudste minerale
bron van Aken. Vertrekpunt is de VIALIFE kliniek, gelegen aan de Kurbrunnenstraße 5 in het stadsdeel
Burtscheid.
De natuur rond Aken gaat ver de stad in
Heem – Germaanse historie
Moord, doodslag en zoenbrieven
Piet Schuttelaar, Stein
In de 16e eeuw kon de dader van een diefstal veroordeeld worden tot de galg. Maar doodslag als gevolg van een twist werd op milde wijze bestraft. Hierbij vervulde ook de kerk een rol en droeg bij, om een verzoening tussen de twistende partijen tot stand te brengen. De voorwaarden van zo‘n verzoening werden opgesteld in een zoenbrief in tweevoud. Aan elke partij werd een exemplaar uitgereikt. Een afschrift werd ingeschreven in het gerechtelijk archief van Schout en Schepenen.
Vlonderpad bevergebied
Op stap in de regio (26)
Elsloo
Herman Langen, Eygelshoven
Via de familielijn van mijn moeder, Troutje Huntjens, heb ik “roots” in dit mooie dorp. Haar vader, Jan Hubert Huntjens, werd op 5 april 1876 geboren op het adres Maasberg 5 te Elsloo. Dat is dus in het hart van de historische kern. Begin 20e eeuw verliet hij Elsloo om in Eygelshoven als metselaar in zijn broodwinning te voorzien, bij de opbouw van de mijn Laura.
Boekbespreking
Op 28 april 2022 is bij Uitgeverij Matrijs verschenen: Breuken in het land van Peel en MaasBreuken Maas
Op de grens van de provincies Noord-Brabant en Limburg ligt de Peel. Deze landstreek was ooit een omvangrijk hoogveengebied dat zich uitstrekte van Weert in het zuiden tot het vestingstadje Grave aan de Maas in het noorden. Aan de westkant van de Peel ligt de Peelrandbreuk, een geologische breuklijn die van zuidoost naar noordwest loopt. Dit voor Nederland unieke geologische fenomeen heeft grote invloed gehad op de waterhuishouding, de natuur en het cultuurlandschap in de grensstreek van Noord-Brabant en Limburg.
Voor meer informatie, een recensie-exemplaar en/of beeldmateriaal kunt u contact met ons opnemen via
anna-marije.bremmer@matrijs.com of 030-2343148.
Ronald van Balen e.a. 176 blz.
22 x 28 cm. Genaaid gebonden in heel papieren band ISBN 978-90-5345-579-1
€ 24,95 (na 31-05-2022 € 29,95)
Uitgave in samenwerking met Geopark Peelhorst en Maasvallei in oprichting
030-2343148 – uitgeverij@matrijs.com – www.matrijs.com
De duistere wereld van de nachtvlinders (9)
Dagactieve nachtvlinders
Bert Verton, Scheulder
Zodra het ’s avonds donker wordt, zal je normaal gesproken geen dagvlinders meer zien. Die zijn immers uitsluitend overdag actief. Andersom geldt dit echter niet altijd: bepaalde nachtvlindersoorten vliegen vaak ook overdag rond. Dit zijn de zogenaamde dagactieve nachtvlinders. Om deze diertjes te zien hoef je dus niet ’s nachts moeilijk te doen met lakens, vlinderlampen en smeer. Gewoon erop uit trekken in de natuur of even de tuin inlopen volstaat dikwijls om zowel dag- als nachtvlinders te ontdekken. Deze keer betreden we dus de iets minder duistere wereld van de nachtvlinders met aandacht voor een aantal soorten die we ook midden op de dag kunnen tegenkomen.
Vliegende Spaanse vlaggen
Vrijwilligerswerk. Vogel (ganzen) monitoring
Keutels tellen in Bantpolder
Wybren Bruinsma, Winsum
De Bantpolder is een graslandgebied en vogeloase van Natuurmonumenten, dat onderdeel uitmaakt van het Nationaal Park Lauwersmeer in Friesland. Vroeger had de zee hier vrij spel. In 1969 is deze polder binnendijks gekomen. Het gebied is 123 hectare groot en ligt tussen de Waddenzee en Lauwersmeer. Nu is er bedijking en is het een prachtig open rustgebied geworden. Een gebied voor weidevogels, maar vooral ook voor Brandganzen.
De Bantpolder in het ochtendgloren.